چـاره ای برای شـوره سـر
وقتی اسم شوره سر به میان می آید، معمولا این سوال مطرح می شود که با چه شامپویی می توان به جنگ آن رفت ؟
وقتی به بازار شامپوهای ضد شوره مراجعه می کنید، با انبوهی از اسامی مختلف مواجه می شوید. بنابراین در انتخاب نوع شامپو دچار تردید می شوید. در اینجاست که هر کسی بنا به سلیقه خودش نوعی شامپو را انتخاب کرده و از آن استفاده می کند و نتیجه ای هم می گیرد یا اینکه عاقلانه تر عمل کرده و به یک متخصص پوست مراجعه می کند و پزشک، پس از معاینه، تشخیصی برای بیمار می گذارد و بهترین نوع شامپو را برای او تجویز می کند و روش مصرف آن را هم ارایه می دهد.
یکی از شایع ترین علت های شوره سر، درماتیت سبورئیک است؛ التهاب مزمن پوست در مناطق مملو از غدد چربی ساز مثل پوست سر و صورت، گوش ها، قفسه صدری، پشت، چین های زیر بغل، کشاله ران و ناف.
علت بروز شوره سر در این بیماران، غالبا پر کاری غدد چربی ساز پوست تحت تاثیر هورمون های مردانه (موجود در زنان و مردان) و تجمع بیشتر نوعی مخمر به نام مالاسزیاست که در پوست چرب این افراد تکثیر پیدا می کند و به عنوان یک عامل محرک در این افراد مستعد به بیماری شوره سر عمل می کند.
درماتیت سبورئیک یا اگزمای سبورئیک در 2 مرحله از زندگی ظاهر می شود؛ مرحله اول از بدو تولد شروع می شود و معمولا 6 تا 9 ماه و گاهی بیشتر به طول می انجامد که ناشی از انتقال هورمون های مردانه از مادر به نوزاد است و به صورت ورقه های سفید مایل به زرد و چرب روی سر و صورت تظاهر می کند و با دفع تدریجی این هورمون ها از خون شیرخوار به تدریج بیماری خود به خود برطرف می شود.
مرحله دوم بروز این بیماری در دوران بلوغ است و با ظهور هورمون های بلوغ و مردانه به تدریج بیماری برگشت می کند، به صورت شوره سر، خودش را نشان می دهد که معمولا روی یقه پیراهن ها و کت های مشکی به صورت پوسته های خشک و در مواردی، چربی های سفید مایل به زرد تظاهر می کند. علاوه بر شوره سر، در مواردی، پوسته های خشک روی ابروها و کانال گوش و گونه ها و گوشه بینی دیده می شود که با مختصری قرمزی همراه است. علت های دیگر شوره سر، بیماری هایی هستند؛ مانند پسوریازیس، درماتومیوزیت، اگزمای آتوپیک، ایکتیوز و کچلی قارچی سر که هر کدام شان علایمی دارند که بر بالین بیمار می توان به آنها مشکوک شد و با آزمایش هایی به تشخیص قطعی رسید و با درمان های مناسب، آنها را آرام کرد.

شوره ها و داروها
برای درمان شوره سر و صورت می توان از کِرِم ها و لوسیون های کلوتریمازول و کتوکونازول، مرطوب کننده ها و کورتون های ضعیف و شامپوهای محتوی سلنیوم سولفاید، زینک پریتینیوم و کتوکونازول استفاده کرد.
با استفاده از موارد ذکر شده بالا و پس از آرام شدن شدت شوره، می توان درمان را قطع کرد و چون در ایجاد بیماری ، شرایط تغییر نکرده است (یعنی پرکاری غدد چربی ساز وجود دارد و عامل مخمر قارچی هم به عنوان یک مخمر طبیعی روی پوست همه افراد و با تراکم بیشتر روی پوست بیماران مبتلا به اگزمای سبورئیک وجود دارد) با کم شدن عامل محرک بیماری و مولد شوره سر، شوره کمتر می شود؛ چون این مخمر سرعت رشد و تکثیر کندی دارد 2 هفته تا چند هفته به طول می انجامد که دوباره به شمار قبلی برسد.
در این مرحله است که شوره و خارش سر مجددا برقرار خواهد شد بنابراین درمان ضد شوره هر چند هفته به صورت یک دوره باید انجام شود.
شوره سر با توجه به اینکه علت های مسبب بیماری همیشه برقرار هستند، ممکن است تا پایان عمر وجود داشته باشد و درمان هم به صورت دوره ای انجام شود. افرادی که بیماری پارکینسون دارند، با تشدید دوره هایی از شوره سر و صورت مواجه خواهند بود و نیز اشخاص مبتلا به بیماری ایدز، با شوره شدید و مقاوم به درمان های رایج مواجه خواهند شد.

شامپوهای ضد شوره
شامپوها، ترکیب های مایع تمیز کننده ای هستند که به منظور شست و شوی چربی های غدد چربی ساز پوست سر و بدن، سلول های لایه شاخی جدا شده از پوست سر، شوره سر و آلودگی های محیطی مانند ذرات گرد و غبار و دوده سوخت های فسیلی طراحی شده اند. محتوای تمیز کننده ها و شست و شو کننده ها، عوامل کف کننده، حالت دهنده ها و نرم کننده ها، ضخیم کننده های تار مو، عطرها، ترکیب های محافظ و در مواردی ویتامین ها هستند. بنابراین بر اساس وضعیت کف سر و ساقه موها، شامپوهای متفاوتی عرضه شده است:

1. شامپوهایی برای موهای چرب که به شدت چربی ها را در خود حل کرده و می شویند و مقداری هم نرم کننده دارند.
2. شامپوهایی برای موهای خشک که یک تمیز کننده بسیار ملایم هستند و محتوی مقادیر فراوان نرم کننده هستند.
3. شامپوهای ضد شوره که برای درمان شوره سر طراحی شده و محتوی تراش دهنده لایه شاخی و ترکیب های ضد قارچی، ضدالتهابی و ضد تکثیر بخش سطحی پوست هستند.
4. شامپوهای حرفه ای که برای شست وشوی موها پس از رنگ کردن ساخته شده و مانع متورم شدن تار موها می شوند.
5. شامپو بچه که محتوی یک تمیز کننده ضعیف بوده و در صورت واردشدن به چشم، موجب بی حسی سطح چشم شده و مانع سوزش و قرمزی ملتحمه می شود.

و اما بعد از شامپو
شامپوها اگر بخواهند چربی پوست سر و موها را به طور مناسب بزدایند و برطرف کنند به طور ثانویه موجب زبر و خشک و کدر شدن ساقه موها خواهند شد و بالطبع، شانه کردن و آرایش کردن آن را با مشکل مواجه خواهند کرد. فر و رنگ کردن دایمی موها موجب صدمه به پوشش ساقه موها خواهد شد که عوارضی مانند خش شدن، شکنندگی و گره خوردن موها را هم در پی خواهد داشت و بنابراین برای مقابله با آسیب های ساقه موها و درخشنده کردن آنها کاهش شکنندگی، کاهش سوراخ سوراخ شدن ساقه موها، افزایش قدرت و استحکام ساقه موها و ترمیم پروتئین های صدمه دیده ساقه موها ضروری است که ازحالت دهنده ها و نرم کننده ها استفاده کنیم.
نرم کننده ها، بارهای منفی الکتریکی که در اثر شانه کردن در موها به وجود می آید و موجب دور شدن تارموها از هم می شود را خنثی کرده و به حالت دادن موها کمک می کند. همچنین نرم کننده ها هیچ گاه باعث ریزش موها نمی شوند؛ در حالی که عده ای به غلط اعتقاد دارند که این ترکیب ها موجب ریزش موها می شوند.

منبع : پایگاه اطلاع رسانی آفتاب                         
 تهیه و تنظیم : محمد رضا رزاق